NYT: Îsraîl wê kesayetên payebilind ên Îranê bike hedef

08 October 2024 09:02 0 dîtin
NYT: Îsraîl wê kesayetên payebilind ên Îranê bike hedef

PeyamaKurd – Rojnameya New York Times îdia kir ku Îsraîl xwe amade dike ku bi lêdana serkirdayetiya bilind a Îranê bersivê bide.

Dema ku em bi dilgermî li bendê bûn ku Îsraîl wê çawa bersivê bide êrîşa moşekî ya Îranê, îdîayek balkêş ji New York Times hat.

Li gorî rojnameya New York Times, Îsraîl bi salan e amadekariya lêdana navendên navokî yên Îranê dike, lê tê çaverêkirin ku di vê qonaxê de êrişî armancên navokî neke. Hate diyarkirin ku Îsraîl ji bo tolhildana êrîşa moşekî ya ku hefteya borî ji aliyê Îranê ve hat kirin, wê baregehên leşkerî û avahiyên rêveberiyên payebilind bike hedef.

Îsraîl piştî êrîşên xwe yên li ser Xezzeyê, Lubnanê hedef girt û gelek kesayetên ku ji bo Îranê girîng in jî qetil kirin.

Hefteya borî, Îranê bi êrîşeke moşekî ya mezin li ser Îsraîlê bersiv da

Di vê êrîşê de her çendî ti windahiyên canî çênebûn, hin hedefên leşkerî yên Îsraîlê zerareke mezin dîtin. Di dema ku rêveberiya Îsraîlê ragihand ku ew ê bersiva vê pêngava Îranê bidin, çavên cîhanê li gavên ku Îsraîl wê bavêje zivirî.

Bêyî alîkariya Amerîkayê nikare bi ser bikeve

Li gorî rojnameya New York Times, Washington nîgeran e ku Îsraîl navendên navokî yên Îranê bike armanc. Lêbelê, ne mimkûn e ku Îsraîl di vê qonaxa tolhildanê de êrişî tesîsên nukleerî bike, û operasyonek bi vî rengî bêyî alîkariya Amerîkî serketî nabe.

Beriya du salan, bi dehan balafirên şer ên Îsraîlê tetbîqatek li ser Deryaya Spî pêk anîbûn û êrîşek li ser navendên nukleerî yên Îranê mîna hev kiribûn. Hêzên Parastinê yên Îsraîlê ev tetbîqat weke "firîna dûravêj, sotemeniya hewayî û lêdana hedefên dûr" ragihand. Armanca tetbîqatê ne tenê tirsandina Îranê bû, herwiha ji bo ku ji rêveberiya Biden re peyam were şandin ku hêzên hewayî yên Îsraîlê bi tena serê xwe amadekariya pêkanîna vê operasyonê dike. Herwiha hat destnîşankirin ku şansê serkeftinê bi bombeyên 30 hezar lîreyî yên "bunker buster" yên Amerîkayê wê zêdetir bibe.

DYA bêdeng temaşe dike

Di hevpeyivînên bi rayedarên payebilind ên berê û yên niha yên Îsraîlî re, hat pejirandin ku ne diyar e ka ew welat xwedî şiyana ku bi giranî zirarê bide tesîsên navokî yên Îranê heye. Digel vê yekê jî, rayedarên Pentagonê di rojên dawî de bi bêdengî meraq dikin gelo Îsraîlî xwe amade dikin ku vê gavê bi dest bixin û bi tenê tevbigerin. Dibe ku ev demek be ku careke din derfetek wiha dernekeve.

Serok Biden hişyarî da Îsraîl ku êrîşî tesîsên nukleerî û enerjiyê neke û diyar kir ku êrîşa moşekî ya Îranê ya hefteya borî ya li dijî Îsraîlê dibe bersiv were dayîn, lê divê ev yek "li gorî" be. Wezîrê Parastinê Lloyd J. Austin III ji Wezîrê Parastinê yê Îsraîlê Yoav Gallant re eşkere kir ku Amerîka dixwaze Îsraîl ji avêtina gavên ku dibe sedema tolhildaneke nû ya Îranê dûr bixe. Biryar e Gallant roja Çarşemê li Washingtonê bi Austin re bicive.

Baregehên leşkerî û xalên îdarî wê bibin hedef

Karbidest dibêjin ku tolhildana yekem a Îsraîlî li dijî Îranê dê bingehên serbazî yên Îranê û hin xalên istixbaratî yan serkirdayetî bike armanc. Xuya ye ku Îsraîl di serî de êrîşî navendên nukleerî yên Îranê bike. Hate diyarkirin ku piştî nîqaşên dûr û dirêj, ji bo ku Îran bi bersivdayîna xwe bersivê bide, ev hedef ji qonaxên din re hatin hiştin.

Dîsa jî, bangek zêde di nav Îsraîl û Dewletên Yekbûyî de heye ku vê gavê ji dest nedin, ku dikare şiyanên navokî yên Îranê bi salan paş de bixe. Rayedar û pisporên îstixbarata Amerîkî diyar dikin ku dibe ku Îran di demeke nêzîk de bigihêje asta hilberîna uranyumê ku bibe bombe. Lêbelê, xala herî krîtîk ew e ku dibe ku bi mehan an zêdetirî salekê hewce bike ku Îran vê sotemeniyê bike çekek bikêrhatî.