The Economic Times: Rûsya dê li Hindistanê kestiyên qesasikên çêke

PeyamaKurd – The Economic Timesê ragihand ku ji kargehên keştiyê yên rûsî dê li ser keştiyên ne nukleerî yên Rosatom bixebitin.

The Economic Timesê roja pêncşemê ji zarê rayedarekî ragihandiye ku girava enerjiyê ya dewleta rûs Rosatom plan dike ku çar keştiyên qeşaşikên ên ne nukleerî li Hindistanê çêke. Di nûçeyê de hat gotin ku hikûmeta New Delhiyê ji bo vê planê hazir e û li keştiyeke taybet difikire.

Ev mijar niha ji aliyê hikûmetên Hindistanê û Rûsyayê ve tê zelalkirin ku berpirsê ku navê wî nehate zanîn, gotiye, “Her wiha her du alî li ser îhtimala mijûlbûna  çêkirina keştiyan û tamîrkirina keştiyên rûsî li kargehên keştiyê yên Hindistanê û perwerdekirina deryavanên Hindistanê jî gotûbêjan dikin.”

Hat ragihandin ku ev plan di civîna yekem a Koma Xebatê ya Hevbeş a li ser Hevkariya li Rêya Deryaya Bakur (NSR) ya di navbera Rûsya û Hindistanê de hatine nîqaşkirin ku roja pêncşemê li New Delhiyê pêk hat.

Şanda rûsî ku ji karbidestên kompanyaya dewletê pêk dihat, serdana kargehên keştîyan kir da ku karîn û binesaziya wan binirxîne, rêveberê pîşesaziya keştiyan ku hay ji serdanê heye, ji ajansa nûçeyan re gotiye û aniye ziman ku her du welat dilgiran in ku vê planê zû bi serî bikin.

Karbidestekî duyemîn ê hukûmetê gotiye, “Rayedarên Hindistanê hemî teklîfên gengaz kirin. Rûsya amade ye ku her tiştî bike da ku keştiyên qeşaşikên li Hindistanê werin çêkirin, dibêje ku ger hûn van keştiyan ji me re çêkin, em ê gelek fermanên keştiyan bidin we.”

Vladîmîr Panov, nûnerê taybet ê Rosatomê ji bo geşepêdana Arktîkê, roja îniyê ji Interfaxê re gotiye ku “Hindistan û Rûsya niha ji têkiliyên asta jorîn ber bi karên rastîn ve diçin ku girêdayî hevkariya li ser Rêya Deryaya Bakur (NSR) in” û hêviya xwe aniye ziman ku her du alî “dê wan temam bikin û îsal ber bi hûrgiliyan ve biçin.”

NSR ku bi dirêjahiya tevahiya herêmên Arktîk û Rojhilata Dûr ên Rûsyayê dirêj dibe, tê pêşbînîkirin ku ji bo tiştên ku di navbera Ewropa û Asyayê de têne şandin, bibe rêyeke sereke ya bazirganiyê. Ew dikare demên veguhastinê li gorî rêyên kevneşopî yên di nav kanalên Suez an Panamayê de kêm bike.

Trafîka barkêş a li ser rêyê her ku diçe zêde dibe. Karbidestên rûsî li bendê ne ku herikîna barkêşên deryayî yên salane li ser NSRê heta sala 2030î bigihêje 200 mîlyon tonî Ew plan dikin ku kargoyê li benderên deryayî yên bakur zêde bikin û mezinahiya fîloya Arktîkê ya welatê xwe zêde bikin.

Serokê Rûsyayê Vladimîr Pûtîn jî berê gotibû ku geşepêdana Rojhilata Dûr û NSRyê ji bo welatê wî pêşengên stratejîk in. Li gorî serokê dewletê, Rûsya dê tevahiya salê navîgasyoên bi rêya Arktîkê misoger bike.