Sûdanî behsa navbeynkariya Erdogan-Esed û hûrgiliya PKKê kir

PeyamaKurd – Serokwezîrê Iraqê Sûdanî diyar kir ku beriya niha 3 caran hewl daye Sûriye û Tirkiyeyê ji hev nêzîk bike û Enqere jî amade ye vê yekê bike, lê Beşar Esed hin merc pêşkêş kirine û li ser "têkoşîna li dijî terorê" li hev nekirin.

Serokwezîr Mihemed Şîa Sûdanî di hevpeyvîneke taybet de ligel kanala Iraqiye News derbarê pêşhatên Sûriyê û helwesta Iraqê ya derbarê vê mijarê de daxuyanî da.

Sûdanî amaje bi wê yekê kir ku wî ji serokên Tirkiye û Sûriyê xwestiye ku berî geşedanên ku bûne sedema rûxandina Beşar Esed, pêwendiyên xwe ji nû ve saz bikin, Sûdanî hûrgiliyên sedemên ku rê li ber vê yekê girtin vegot.

"Erdogan erênî nêzîk bû, Esad şert danî"

Sûdanî got, "Di serdana xwe ya meha Nîsanê ya li Bexdayê de, min girîngiya vegerandina têkiliyên bi Sûriyeyê re ji Serokomarê Tirkiyeyê Recep Tayyîp Erdogan re da zanîn û ew jî erênî nêzî vê yekê bû. Min ji Esed re pêşniyar kir ku li ser asta wezîrên derve yên Iraq, Tirkiye û Sûriyê li Bexdayê civînekê li dar bixe. Ew di destpêkê de erênî nêzîk bû, lê hin şert hebûn."

Serokwezîrê Sûdanî şert û mercên mijara gotinê wiha vegot:

"Min sê caran hewl da ku li Bexdayê li ser asta wezîrên derve bi Esed re civînekê li dar bixim. Aliyê Tirkiyê bi erênî nêzîkî vê mijarê bû. Tirkiyê biryara vegera koçberên Sûriyê bo welatê xwe û şerê hevbeş li dijî terorê da.

Aliyê Sûriyê diyar kir ku wan li ser vegerandina penaberan li hev kirine ku ev yek jî di nav şertên Tirkiyê de ye. Herwiha balkişand li ser wê yekê ku divê têkoşîna li dijî terorê bi giştî bê kirin, ne tenê li dijî PKKê, li dijî komên din ên çekdar jî. Ev bû xala aloziyê.”

Sûdanî got: “Piştî van her sê destpêşxeriyan ne pêkan bû Enqere û Şam li ser yek maseyê rûnên.”

"Tiştê ku qewimî ne surprîz bû"

Sûdanî got: "Dema rewşa Sûriyê li ber çavan bê girtin, tiştê qewimî ne surprîz bû."

Sûdanî bal kişand ser wê yekê ku helwêsteke wan a zelal heye ku di rewşa niha de destwerdanê di karûbarên navxweyî yên Sûriyê de nekin, Sûdanî got, "Divê biryar ji gelê Sûriyê re were hiştin, ku wê tercîhên xwe bi xwe diyar bike."

Serokwezîrê Iraqê Sûdanî got:

"Em ji geşedanên li Sûriyeyê yên ji ber hebûna komên çekdar û pêkhateyên rêxistina terorîst a DAIŞê bi fikar in. Em tevgerên DAIŞê dişopînin. Me bi Urdun û koalîsyona navneteweyî re dest bi operasyonên hevpar kir. Em girîngiyê didin yekitiyê û yekîtiyê yekperçetiya xaka Sûriyê û rêzgirtina ji îradeya gelê Sûriyê re, em bêyî destwerdanê li Sûriyê ne."

"Hebûna Tirkiyê li ser xaka Sûriyê nayê qebûlkirin"

Sûdanî got ku wan di civîna li Urdinê de belgeyek ku tê de prensîbên bingehîn ên aramiya Sûriyê û destpêkirina pêvajoya siyasî tê de pêşkêş kirin.

Sûdanî bal kişand ser wê yekê ku birêkûpêkkirina pêwendiyên Sûriyê bi hevpeymaniya navdewletî re bi mercê aramiya welat û kontrolkirina çekan ji aliyê dewletê ve ye, Sûdanî got, "Nayê qebûlkirin ku Tirkiyê destwerdana karûbarên navxweyî yên Sûriyê bike yan jî li ser xaka wê hebe."

Sûdanî got, "Armanca sereke ya Iraq û welatên erebî yekparebûna axa Sûriyeyê û ewlehiya Sûriyeyê ye."

Sûdanî îdiayên ku pêwendiya wî bi serokê Heyet Tehrîr El Şam Ebû Mihemed Colanî re heye red kir û got, “Rewşa Sûriyê dişibe rewşa Iraqê ya piştî sala 2003an. Ji ber vê yekê em amade ne ku ezmûnên xwe parve bikin û bi welatên dost re helwestek hevbeş li hember Sûriyê bipejirînin da ku heman xeletiyan nekin."

Sûdanî ev agahî parve kir û got, "Nûnertiya me ya dîplomatîk li Şamê dest bi karê xwe kir."