Peyama Soresa Îlonê ya Mesrûr Barzanî: Soreseke Kurdistanî ya netewî û berfireh bû

PeyamaKurd – Serokwezîrê Herêma Kurdistanê Mesrûr Barzanî ragihand ku Şoreşa Eylûlê şoreşeke neteweyî, niştimanî û giştpirsiya Kurdistanê ye û ji bo parastina gelê Kurdistanê û xaka wan hatiye destpêkirin.

Serokwezîr Mesrûr Barzanî di peyama xwe ya ku îro (11.09.2024) bi helkefta 63emîn salvegera şoreşa Îlonê hat belavkirin de ragihand ku bi serpereştiya rêberê şoreşa Kurdistanê Mele Mistefa Barzanî şoreşeke Kurdistanî ya netewî, neteweyî û giştgîr pêk hat.

Li gor daxuyaniya Mesrûr Barzanî, bîranîna Şoreşa Eylûlê, bîranîna qonaxeke geş a têkoşîna rizgarîxwaza gelê Kurdistanê ye ku ji bo bidestxistina mafên xwe yên rewa dest ji parastina ax û gelê Kurdistanê bernedaye. "

Serokwezîr bi bîranîna Pêşmerge û hemû kesên têkoşer di şoreşa Îlonê de beşdar bûne got: “Nirxên bilind ên şoreşa Îlonê di pêkanîna dadperwerî, yekrêzî û pêkvejiyan û rawestana li hember zulm û neheqiyê, hertim fêrî karkirina me bûye. Ji bo baştir xizmetkirina gelê Kurdistanê û parastina destkeftiyên me yên netewî ev yek bû îlham.”

-ŞOREŞA ÎLONÊ

Gelê Kurdistanê di 11ê Îlona sala 1961ê de bi rêbertiya rêberê nemir Mela Mistefa Barzanî ji bo bidestxistina mafên xwe yên netewî li dijî rejîma Beis a Iraqê agirê şoreşê vêxist. Hemû pêkhateyên olî û etnîkî yên li Kurdistanê dijîn li hev kom bûn û li dijî dagirkeran piştgirî dan şoreşê.

Mele Mistefa Barzanî ku Serfermandarê Giştî yê Komara Kurdistanê bû, ku di sala 1946an de li Mehabadê hatibû damezrandin, piştî têkçûna Komarê, li gel Pêşmergeyên ku ligel wî bûn, derbasî çemê Aras bû û derbasî Rûsyayê bû.

Piştî ku generalê Iraqî Abdulkerîm Kasim li wî welatî darbeyek pêk anî û soza naskirina mafên Kurdan da, Serokê nemir Barzanî ku li Rûsyayê sirgûnê dijî, vegeriya Kurdistanê. Lê Abdulkerîm Kasım soza ku dabû Kurdan bi cih neanî.

Mela Mistefa Barzanî di 11ê Îlona 1961ê de, piştî ku Hikûmeta Iraqê li ser soza xwe neman, ala serhildanê li dijî asîmîlasyon û zilmê bilind kir. Şoreşa Îlonê ku hemû çînên cuda yên olî û etnîkî yên li Kurdistanê tê de beşdar bûn, piştî 9 salan bi naskirina Kurdan û dayîna otonomiyê ji aliyê rejîma Iraqê ve bi dawî bû.

Di 11ê Adara 1970ê de rejîma Iraqê bi rêberê şoreşa Kurdistanê Mele Mistefa Barzanî re peymanek îmze kir û sîstema otonomiyê ya ku mafên siyasî, aborî û çandî yên gelê Kurdistanê qebûl kiribû, qebûl kir.